معاونت بهداشت

به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، دکتر پژمان بختیاری نیا معاون بهداشت و رئیس مرکز بهداشت استان خوزستان با اشاره به پیام ملی پویش بدون دخانیات" حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر دخانیات،حق ومسئولیت همگانی" گفت:  امروز چهارشنبه ۹ خرداد ماه  1403 پنجمین روز از هفته ملی بدون دخانیات با عنوان "حفاظت از کودکان و نوجوانان؛ با جلوگیری از تولید و فروش سیگار الکترونیکی و محصولات نوپدید دخانی" نامگذاری شده است.

 

دکتر بختیاری نیا افزود: محصولات جدید و نوظهور انتقال نیکوتین شامل سیگارهای الکترونیک چالشهایی را برای کنترل دخانیات ایجاد می کنند و استراتژی های جدید صنعت دخانیات برای تامین گردش مالی سرشار خود ترویج محصولات نوظهور انتقال نیکوتین است. این محصولات که با عناوین بدون دود کم ضرتر» پاکتر» و ایمن تر در مقایسه با سیگار های معمولی توسط صنایع دخانی با ادعای کمک موثر به ترک تولید و به فروش میرسد. در حالی که صنعت از مفاهیم کاهش آسیب و جایگزینهای سالم تر برای سیگار برای توجیه ورود بی رویه این محصولات جدید و نوظهور به بازارهای ملی استفاده میکند حقیقت این است که این محصولات معمولاً حاوی نیکوتین و سایر مواد سمی هستند که میتواند ضمن ایجاد وابستگی شدید به نیکوتین اثرات مضری بر رشد مغز و پیامدهای درازمدت به ویژه برای کودکان و نوجوانان داشته باشند.

 

وی اظهار داشت: در مواجهه با فشار فزاینده صنعت برای اجازه دادن به ورود بی رویه چنین محصولاتی به بازارها، افزایش تلاشها برای کنترل دخانیات حیاتی است به ویژه زمانی که با این واقعیت مواجه میشویم که بیش از ۱۵ درصد از جوانان در برخی از کشورهای منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت از این محصولات استفاده می کنند. کشورها باید اعمال اقدامات نظارتی را بر اساس بهترین شیوه های بین المللی و توصیه های ارائه شده در کنفرانس اعضای کنوانسیون کنترل دخانیات سازمان جهانی بهداشت برای ممنوع یا محدود ساختن تولید واردات توزیع ارائه فروش و استفاده از محصولات نیکوتین و تنباکوی جدید و نوظهور در نظر بگیرند.

 

مضرات سیگارهای الکترونیکی: شواهد جمعی نشان دهنده آسیب به سیستمهای بیولوژیکی است.

وی می گوید: سیگارهای الکترونیکی گروه متنوعی از دستگاهها هستند که با داشتن یک دستگاه گرمایشی با باتری غیر قابل احتراق برای تبخیر مایع معروف به مایع الکترونیکی که معمولاً حاوی نیکوتین طعم دهنده، پروپیلن گلیکول گلیسیرین گیاهی فلزات سنگین و بسیاری مواد دیگر است عمل میکنند جزء اصلی سیگارهای الکترونیکی مایع الکترونیکی موجود در کارتریج با مخزن است. برای ایجاد یک مایع الکترونیکی نیکوتین از تنباکو استخراج میشود و با پایه (معمولاً پروپیلن گلیکول مخلوط میشود و همچنین ممکن است شامل طعم دهنده ها رنگها و سایر مواد شیمیایی مانند فرمالدئید و آکرولئین باشد که میتواند باعث آسیب غیر قابل برگشت ریه شود.

 

وی افزود: شواهد به دست آمده از مضرات و خطرات سیگارهای الکترونیکی بر مغز قلب و ریه ها در مطالعات و گزارشات جهانی باید برای تصمیم گیری کشورها در مورد محدود کردن استفاده از سیگارهای الکترونیکی به کار گرفته شود. بیش از ۵۰ مطالعه مروری عمدتاً در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ برخی از آخرین اطلاعات را در مورد مضرات سیگار الکترونیکی نشان میدهند نتایج مطالعات اثرات تنفسی عصبی و قلبی عروقی را نشان می دهد. محققان خواستار گسترش مطالعات از طریق روشهای جدید برای تشریح یافته های اولیه از آسیبهای متعدد در تحقیقات بالینی هستند.

 

وی ابراز داشت: شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان میدهد اگر یک جوان یا بزرگسال جوان از سیگار الکترونیکی استفاده کند در معرض خطر بیشتری برای استفاده از سیگارهای سنتی قرار دارد. استفاده از سیگارهای الکترونیکی در عرض چند سال به سرعت رشد کرد و این گسترش سریع استفاده از آن متخصصان بهداشت عمومی را در کنترل دخانیات غافلگیر کرد نگرانیها و محدودیتهای عمده ای در مورد استفاده از سیگار الکترونیکی در بسیاری از کشورها وجود دارد که عمدتاً به دلیل پیامدهای ناشناخته مصرف همه گیر نیکوتین توسط جوانان است. برخی کشورها از جمله ژاپن برزیل استرالیا هند و نروژ، محدودیت ها یا ممنوعیت های شدیدی برای سیگارهای الکترونیکی دارند و تحریم های شدیدی برای کسانی که آن را عرضه ومصرف می کنند دارند.

 

وی اظهار کرد:  ۳۴ کشور از جمله ایران فروش سیگارهای الکترونیکی را ممنوع کرده اند. گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) در مورد همه گیری دخانیات که در ژوئیه ۲۰۱۹ منتشر شد، به این نتیجه رسید که سیگارهای الکترونیکی برای ترک سیگار توصیه نمیشوند و مضرات آن برای سلامتی باید بهتر ارزیابی شود و این نتیجه نیز حاصل شد که شواهد مربوط به نقش سیگارهای الکترونیکی در اعتیاد به نیکوتین در بین جوانان قانع کننده است.

خطرات سلامتی سیگارهای الکترونیکی برای نوجوانان و جوانان و کودکان

وی می گوید: سیگارهای الکترونیکی بسیار اعتیاد آور به ویژه برای نوجوانان و جوانان هستند و برای سلامتی مضر می باشند. سیگارهای الکترونیکی و مایعات سیگار الکترونیکی حتی اگر برچسب فاقد" نیکوتین داشته باشند، ممکن است حاوی نیکوتین باشند در حالی که اثرات طولانی مدت سلامتی به طور کامل شناخته نشده است، اما ثابت شده است که آنها مواد سمی تولید میکنند. بسیاری از سیگارهای الکترونیکی حاوی مواد شیمیایی سرطان را شناخته شده هستند و استنشاق آنها خطر ابتلا به سرطان و برخی از بیماریهای قلبی و ریوی را افزایش می دهند.

 

وی همچنین گفت:  در کوتاه مدت استفاده از سیگارهای الکترونیکی ممکن است باعث مشکلات تنفسی و سرفه شود. باتری های سیگار الکترونیکی معیوب باعث آتش سوزی و انفجارهایی شده است که کاربر را در معرض خطر آسیب جدی و سوختگی قرار می دهد.

 

معاون بهداشت تاکید کرد: استفاده از سیگارهای الکترونیکی میتواند بر رشد مغز تأثیر بگذارد و منجر به اختلالات یادگیری برای جوانان شود. قرار گرفتن در معرض نیکوتین در طول سالهای نوجوانی میتواند به رشد مغز آسیب برساند و خطر اعتیاد به مواد مخدر را در آینده افزایش دهد. جوانانی که از سیگارهای الکترونیکی استفاده می کنند ممکن است بیشتر از سیگارهای معمولی استفاده کنند.

 

وی اضافه کرد: قرار گرفتن جنین در معرض سیگارهای الکترونیکی میتواند بر رشد جنین در زنان باردار تأثیر منفی بگذارد. قرار گرفتن در معرض بخارات ناشی از سیگارهای الکترونیکی نیز خطراتی را برای اطرافیان به همراه دارد. مایعات الکترونیکی می توانند کودکان و بزرگسالان را از طریق بلع یا تماس با پوست مسموم کنند.

 

وی گفت: علائم مسمومیت با نیکوتین شامل تعریق سرگیجه استفراغ و افزایش ضربان قلب است. مایعات الکترونیکی همچنین در صورت استنشاق بلعیدن یا ریختن روی پوست میتوانند برای کودکان خرد سال خطرناک باشند یک کودک خردسال ممکن است در اثر مقادیر بسیار کم نیکوتین بمیرد. اثرات مسمومیت با نیکوتین میتواند خیلی سریع ظاهر شود. گزارشاتی حاکی از بلعیدن مایعات سیگارهای الکترونیکی و مرگ کودکان منتشر شده است. اگر فکر می کنید کودک شما ممکن است در معرض نیکوتین قرار گرفته باشد باید فورا به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید یا با آمبولانس تماس بگیرید.

انجام اقدام فوری برای محافظت از کودکان در برابر سیگارهای الکترونیکی ضرورت دارد.

دکتر بختیاری نیا خاطر نشان کرد: اقدامات فوری برای کنترل سیگارهای الکترونیکی برای محافظت از کودکان و همچنین افراد غیر سیگاری و به حداقل رساندن آسیبهای بهداشتی برای جمعیت مورد نیاز است. سیگارهای الکترونیکی به عنوان محصولات مصرفی برای ترک مصرف دخانیات در سطح جامعه موثر نیستند. در عوض شواهد هشدار دهنده ای در مورد اثرات نامطلوب بر سلامت جمعیت پدیدار شده است.

 

وی تصریح کرد: سیگارهای الکترونیکی کودکان را از طریق فضای مجازی رسانه های اجتماعی و افراد تأثیر گذار با حداقل ۱۶۰۰۰ طعم مورد هدف قرار میدهند برخی از این محصولات از شخصیتهای کارتونی استفاده می کنند و دارای طراحی های شیکی هستند که برای نسل جوان جذابیت دارد کودکان ۱۳ تا ۱۵ ساله در تمام مناطق سازمان جهانی بهداشت با نرخی بالاتر از بزرگسالان از سیگارهای الکترونیکی استفاده میکنند در کانادا، میزان استفاده از سیگار الکترونیکی در بین افراد ۱۶ تا ۱۹ ساله بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ دو برابر شده است و در انگلستان تعداد کاربران جوان در سه سال گذشته سه برابر شده است.

بر اساس شواهد رو به رشد استفاده از سیگارهای الکترونیکی توسط کودکان و نوجوانان و آسیب های سلامتی اقدامات فوری و قاطعانه برای جلوگیری از سیگارهای الکترونیکی و مقابله با اعتیاد به نیکوتین درکنار رویکرد جامع برای کنترل دخانیات و با توجه به شرایط ملی ضروری است.

 

توصیه هایی برای والدین

رئیس مرکز بهداشت استان خوزستان به والدین توصیه کرد: شما به عنوان والدین و مراقب نقش مهمی در محافظت از کودکان در برابر سیگارهای الکترونیکی دارید. بهترین راه برای محافظت از فرزندانتان این است که هرگز در خانه ماشین یا مکانهای دیگری که ممکن است کودکان در آن نزدیکی باشند سیگار نکشید قرار گرفتن غیر فعال در معرض بخار سیگار الکترونیکی برای کودکان و جوانان مضر است. در اکثر ایالت ها و مناطق استرالیا استفاده از سیگارهای الکترونیکی در خودروهایی که کودکان زیر16 سال در آن حضور دارند، غیرقانونی است.

 

وی تاکید کرد: والدین باید در مورد مضرات سیگارهای الکترونیکی بیاموزند مهم است که با نوجوان خود در مورد خطرات سیگار الکترونیکی برای سلامتی صحبت کنید بسیاری از نوجوانان این تصور غلط را دارند که سیگارهای الکترونیکی بی خطر هستند.

 

وی یادآور شد: دانستن اینکه دستگاههای مختلف چگونه به نظر میرسند و کلمات مختلفی که جوانان ممکن است برای توصیف استفاده از سیگارهای الکترونیکی استفاده کنند مفید است. این به شما کمک می کند تا در مورد سیگارهای الکترونیکی با نوجوان خود صحبت کنید در نهایت اگر از مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی هستید سیگارهای الکترونیکی و مایعات الکترونیکی را همیشه در دور از دسترس کودکان قرار دهید. والدین می توانند با استفاده نکردن از سیگارهای الکترونیکی به ویژه زمانی که کودکان در اطراف هستند، الگو باشند.

مواد موجود در سیگارهای الکترونیکی و آئروسل آنها

دکتر بختیاری نیا مواد موجود در سیگارهای الکترونیکی و آئروسل آنها را بدین شرح توضیح داد:

• نیکوتین یک ماده شیمیایی بسیار اعتیاد آور است که میتواند به رشد مغز نوجوانان آسیب برساند.
• مواد شیمیایی سرطان زا
• فلزات سنگین مانند نیکل، قلع و سرب
• ذرات ریز که میتوانند به اعماق ریه ها استنشاق شوند.
• ترکیبات آلی فرار
• طعم دهنده هایی مانند دی ،استیل یک ماده شیمیایی مرتبط با یک بیماری جدی ریوی برخی از طعم دهنده های مورد استفاده در سیگارهای الکترونیکی ممکن است برای خوردن بی خطر باشند اما برای استنشاق مناسب نیستند زیرا ریه ها مواد را متفاوت از روده پردازش می کنند.

 

معاون بهداشت در پایان بیانات خود گفت:  دانستن اینکه سیگارهای الکترونیکی حاوی چه موادی هستند دشوار است به عنوان مثال، برخی از سیگارهای الکترونیکی که به عنوان حاوی صفر درصد نیکوتین به بازار عرضه میشوند حاوی نیکوتین هستند. بسیاری از سیگارهای الکترونیکی حاوی نمک نیکوتین هستند. این موارد به افراد اجازه میدهد تا سطوح بالایی از نیکوتین را بدون تجربه سختی نیکوتین آزاد مصرف کنند.