معاونت بهداشت

به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، زهرا باقری کارشناس ارشد گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان خوزستان گفت: در حال حاضر بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا، بیماری های قلبی عروقی، سکته های مغزی و قلبی و انواع سرطان ها مهمترین علت مرگ و میر در جهان و ایران به شمار میرود.

 

باقری افزود: الگوی غذایی نامناسب به صورت مصرف زیاد قند، نمک و چربی، مصرف کم سبزیها و میوه ها، رژیم‌های غذایی ناسالم و سبک زندگی بی‌تحرک باعث افزایش چاقی و اضافه وزن شده که مهمترین دلیل ابتلا به بیماری های غیرواگیر بوده و در حال حاضر مشکل عمده بهداشتی- تغذیه ای در ایران محسوب می شود. افراد دارای اضافه وزن و چاق مستعد ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، افزایش چربی خون، پرفشاری خون، تنگی نفس، دیابت، نقرس، سنگ های صفراوی، درد مفاصل، نارسایی کلیوی، سکته های مغزی و برخی از سرطان ها و ... هستند.

 

وی خاطر نشان کرد: مطالعات اخیر حاکی از افزایش سریع میزان بروز اضافه‌ وزن و چاقی در همه گروه‌های سنی به خصوص کودکان و نوجوانان است. متاسفانه امروزه مشکل چاقی فقط در گروه‌های پر درآمد دیده نمی‌شود، بلکه اقشار کم درآمد نیز با بودجه محدودی که دارند، به درستی مواد غذایی را استفاده نمی‌کنند؛ در حالیکه پیروی از الگوی غذایی سالم شرط اصلی سلامتی و رعایت تغذیه صحیح یکی از ارکان خودمراقبتی است. پیروی ازیک رژیم غذایی سالم، اصلاح عادات غذایی، داشتن نظم در غذا خوردن، فعالیت بدنی منظم و فرهنگ‌سازی در رفتارهای اجتماعی از جمله مواردی است که می‌تواند در پیشگیری و رفع بحران چاقی و اضافه وزن موثر باشد.

 

وی اظهار داشت: مهمترین اقدامات درزمینه تغذیه سالم شامل کاهش مصرف قند، نمک و چربی، جایگزینی اسیدهای چرب اشباع با اسیدهای چرب غیراشباع، حذف روغن نباتی جامد و نیمه جامد و جایگزینی آن با روغن مایع، ‌تولید ومصرف محصولات غذایی کم چرب، کم قند و کم نمک، فرهنگ سازی و آموزش در زمینه تغذیه صحیح می‌باشد.

 

توصیه های کلیدی

 کارشناس ارشد گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان برای داشتن رژیم غذایی سالم به منظور پیشگیری از چاقی توصیه کرد:   

-      درانتخاب و مصرف مواد غذایی به تنوع، اعتدال وتناسب توجه نمایید.

       -  تنوع یعنی استفاده از 6 گروه غذایی شامل گروه نان وغلات، گروه سبزی ها، گروه میوه ها، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت و تخم مرغ و گروه حبوبات

-      تعادل یعنی مصرف به اندازه و در حد نیاز و اجتناب از کم خوری و پرخوری برای کنترل وزن بدن و نگهداشتن وزن در محدوده طبیعی

-      با مصرف بیشتر سبزی ها ومیوه ها، حبوبات ونان های سبوس دار، دریافت فیبر غذایی روزانه را افزایش دهید. حداقل 5 وعده روزانه باید سبزی و میوه مصرف شود. یعنی حداقل 2  واحد میوه (هر واحد میوه یعنی یک عدد میوه متوسط) و سه واحد سبزی ( هرواحد سبزی یعنی یک لیوان سبزی برگی، نصف لیوان سبزی پخته، یک عدد هویج یا گوجه فرنگی یا خیار متوسط)

-      روزانه 3-2 واحد شیر ولبنیات کم چرب ( کمتر از 5/2 درصد چربی ) مصرف کنید. هرواحد یعنی یک لیوان شیر و یا یک لیوان ماست یا یک ونیم قوطی کبریت پنیر.

-       از مصرف چربی ها وروغن های جامد  و نیمه جامد اجتناب کنید و در صورت نیاز، سعی کنید از روغن مایع  استفاده کنید. حتی الامکان از سرخ کردن مواد غذایی بپرهیزید.

-      سعی کنید از گوشت های سفید مثل مرغ وماهی استفاده کنید و از گوشت های فراوری شده مانند سوسیس وکالباس کمتر استفاده کنید. درصورت مصرف گوشت قرمز، چربی های قابل رویت آنرا حتما جدا کنید.

-      مصرف قند های ساده مانند قند، شکر، شیرینی، شکلات، نوشابه وآّب میوه های صنعتی که حاوی قند افزوده هستند را محدود کنید.

-      در میان وعده ها بجای شکلات، بیسکویت و شیرینی از میوه و سبزی ( خیار، هویج، کاهو، گوجه فرنگی ،...) استفاده کنید.

-      بجای قند، چای را با 4-3 عدد کشمش یا توت خشک مصرف کنید.

-      درصورتی که از قهوه های فوری  استفاده می کنید انواع بدون قند را انتخاب کنید.

-      از مصرف زیاد نمک خودداری نموده و سرسفره غذا حتی الامکان از نمکدان استفاده نکنید.

-      افراد زیر 50 سال روزانه باید کمتر از 5 گرم نمک ( کمتر از یک قاشق مرباخوری ) و افراد بالای 50 سال کمتر از 3 گرم ( نصف قاشق مرباخوری ) مصرف کنند. این مقدار شامل کل مقدار نمکی است که از همه مواد غذایی تامین می شود.

 

 

باقری تاکید کرد: علاوه بر اصلاح رژیم غذایی، تحرک بدنی نیز نقش مهمی در سلامت دارد. حداقل 30 دقیقه پیاده روی تند روزانه برای افراد بزرگسال و برای نوجوانان و کودکان 60 دقیقه فعالیت بدنی متوسط روزانه برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی توصیه می شود.