معاونت بهداشت

به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، زهرا باقری  کارشناس ارشد  گروه بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت استان خوزستان گفت: بیماری دیابت یک نوع اختلال در سوخت و ساخت بدن است به طوریکه بدن قادر به استفاده کامل از قند نمی باشد. دیابت یک بیماری خاموش ولی پیشرونده است که به تدریج تمامی بافتهای بدن را درگیر می کند و ممکن است فرد دیابتی سالها از ابتلا خود به این بیماری بی خبر باشد.

 

دیابت ،علائم و عوارض آن

وی افزود: علائم دیابت ناشی از افزایش قند خون است. این علائم  می‌توانند بسیار ملایم و خفیف باشند. این موضوع تشخیص در مراحل اولیه را کمی سخت می‌کند. از علائم اولیه دیابت  پرخوری، تشنگی، کاهش وزن ، پرادراری ،تاری دید ،خستگی شدید را می توان نام برد و از عواقب مزمن این بیماری میتوان به زخم های مداوم و غیر قابل درمان ،بیماری های کلیوی، فشارخون بالا و بیماری های قلبی عروقی اشاره کرد .

دیابت به 3 شکل زیر دیده می شود:

• دیابت نوع 1
• دیابت نوع 2
• دیابت بارداری

 

 

خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت

کارشناس ارشد  گروه بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت استان خوزستان اظهار داشت: بیماران مبتلا به دیابت باید تغذیه متعادل، تحرک کافی و سطح فعالیت بدنی مناسبی داشته باشند.و ازاسترس و اضطراب پرهیز نمایند.هدف از تنظیم رژیم غذایی در افراد دیابتی کنترل قند خون، کنترل چربی خون و کنترل وزن بدن و همچنین تنظیم زمان مصرف وعده‌های اصلی و میان وعده‌ها به منظور پیشگیری از تغییر قند خون در افرادی است که دارو مصرف می کنند.با رعایت یک رژیم غذایی منظم می توان به پیشگیری و درمان عواقب مزمن دیابت مانند بیماری های کلیوی، فشارخون بالا و بیماری های قلبی عروقی کمک نمود.

 

وی اضافه کرد: افراد دیابتی باید دریافت غذاهای غنی از چربی‌های ترانس و اشباع نظیر فست فودها، روغن های نباتی جامد، غذاهای سرخ کرده، لبنیات پرچرب را کاهش داده و بیشتر از منابع غذایی حاوی امگا3 ( مانند انواع ماهی ها) و روغن زیتون استفاده کنند.

 

 

بیماران دیابتی باید از مصرف کدام مواد غذایی پرهیز نمایند؟

 

وی پرهیز از مواد غذایی ذیل را تاکیدکرد:

• مواد غذایی با سدیم بالا  نظیر: غذاهای شور، کالباس, سوسیس ، پنیر پیتزا ، چیپس ، پفک و غذاهای کنسروی
• مواد غذایی پر چرب حاوی کلسترول بالا و یا اسیدهای چرب ترانس نظیر:  لبنیات پرچرب ، کره، خامه، غذاهای سرخ شده، گوشت های قرمز پرچرب و روغن جامد

مواد غذایی حاوی قندهای ساده نظیر :  قند و شکر، عسل، مربا، انواع شیرینی های، نوشابه های گازدار، انواع بستنی و آب میوه های تجاری

 

 

فرد دیابتی باید کدام مواد غذایی را در رژیم غذایی خود بیشتر مصرف نماید؟

باقری استفاده  بیشتر مواد غذایی ذیل را در رژیم غذایی یک فرد دیابتی توصیه کرد:

• تمامی سبزیجات به خصوص سبزیجات تیره رنگ و برگ دار 
• مصرف متعادل میوه ها  
• حبوبات
• نان های سبوس دار مانند: نان سنگک
• شیر و ماست کم چربی  
• روغن زیتون و گردو
• ماهی و غذاهای دریایی

 

 

توصیه های تغذیه ای  در افراد مبتلا به دیابت :

وی استفاده مواد غذایی ذیل را در افراد مبتلا به دیابت تشریح کرد:

• غذا در دفعات زیاد  و کم حجم استفاده شود.
• مصرف نان های سفید و برنج کاهش  یافته و  نان های سبوس دار و حبوبات جایگزین آنها شوند.
• حداقل 5 واحد از میوه ها و سبزی ها را در روز مصرف شود.
• مصرف روغن های جامد، غذاهای آماده و سرخ شده و همچنین چربی های موجود در منابع غذائی حیوانی (کره، خامه، گوشت قرمز و فراورده های آن) کاهش داده شود.
• دریافت نمک (سدیم ) و غذاهای شور و کنسرو شده کاهش یابد.
• مصرف قندهای ساده (قند و شکر، شکلات، نقل ، شیرینی ها و ...) کاهش داده شود.
• اینکه گفته می شود "فرد دیابتی به هیچ وجه نباید برنج یا سیب زمینی یا میوه مصرف نماید" یا "مواد غذایی تلخ باعث کاهش قند خون  می شوند" یک باور غلط در میان جامعه می باشد و نباید بدان ها توجه نمود.
• عسل دارای قند ساده است و مصرف آن باید محدود شود .
• مصرف محدود شیرین کننده های مصنوعی و جایگزین های شکر از راهکارهای مناسب جهت کاهش مصرف قند می باشد.
• برنج را افراد دیابتی می توانند روزانه و به مقدار متعادل مصرف نمایند. اما بهترین راه کاهش مصرف برنج و نان سفید جایگزین کردن آنها با حبوبات و نان های سبوس دار است.
• فرد دیابتی می تواند روزانه مقدار متعادلی از انواع میوه ها را مصرف کند .
• افراد دیابتی منابع غذایی حاوی روی، ویتامین C ( مرکبات و سبزی های تازه) و ویتامین A  ( زردآلو، هلو، گوجه فرنگی و هویج) را در رژیم غذایی خود بگنجا نند زیرا این مواد حساسیت به انسولین را افزایش می دهند.