معاونت بهداشت

به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، دکتر زهرا عفراوی کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با  بیماریهای غیر واگیر مرکز بهداشت استان خوزستان به مناسبت گرامیداشت  روز جهانی فشارخون-27 اردیبهشت 1404 گفت: نکته مهم برای پیشگیری و کنترل بیماری فشار خون بالا، بحث بدون علامت بودن این بیماری و عدم اطلاع افراد مبتلا به فشار خون از بیماری خود و نیز عدم درمان صحیح و کنترل بیماری است. به همین دلیل این بیماری به عنوان قاتل خاموش شناخته می‌شود.

وی تاکید کرد:  یکی از موانع مهم در کنترل موثر فشار خون بالا عدم اطلاع مردم از بالا بودن میزان فشار خون خودشان است. در حالی که فشار خون می تواند به سادگی در منزل یا در مراکز بهداشتی درمانی شناسایی شود و  این موضوع ضرورت توجه بیش از پیش به این بیماری را مطرح می‌کند.  

انواع فشارخون بالا

دکتر عفراوی اظهار داشت: فشارخون بر اساس عوامل ایجاد کننده آن به دو نوع تقسیم می شود فشارخون بالا ی اولیه و ثانویه

فشارخون اولیه : در نوع اولیه که 95درصد بیماران فشارخونی را شامل می شود،علت فشارخون بالا مشخص نیست و به عنوان فشارخون بالای اساسی هم نامیده میشود. اغلب افراد بزرگسال دارای فشارخون بالا در این گروه قرار می گیرند. به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیک، رژیم غذایی، شیوه زندگی و سن در بروز این بیماری نقش داشته باشند. عوامل شیوه زندگی شامل مصرف دخانیات، مصرف الکل، استرس، اضافه وزن، مصرف زیاد نمک و کم تحرکی است.

فشارخون ثانویه: این نوع فشارخون چند دلیل اختصاصی دارد و عارضه یک مشکل دیگر است. اگر فشارخون بالا به علت سایر شرایط یا بیماری ایجاد شود به آن نوع ثانویه می گویند. در نوع ثانویه که ۵درصد بیماران فشارخونی را شامل میشود،علت فشارخون بالا اختلال در کار یکی از عوامل تنظیم کننده فشارخون همانند تغییر در ترشح هورمونها و یا عملکرد کلیه ها و غدد فوق کلیوی است. از آنجا که درمان بیماری ایجادکننده ممکن است به برطرف شدن قطعی فشارخون بالا منجر شود و برای همیشه بیمار را بهبودبخشد، توجه خاص به این گروه از بیماریها وتشخیص این بیماریها، اهمیت دارد.

فشارخون بالا در ابتدا بدون علامت است اما زمانی که بتدریج منجر به بروز عوارضی یا چندین بیماری مانند بیماری کلیوی، بیماری قلبی و ...... شود،  این بیماری علائم دار می شود که مربوط به تظاهر عوارض فشارخون بالا است.

وی افزود: اتحادیه جهانی فشارخون بالا توصیه کرده است که فشارخون در جمعیت عمومی و جمعیت مبتلا به فشارخون بالای بدون عوارض باید کمتر از 90/140 میلی متر جیوه باشد، و برای بیماران دیابتی و کلیوی مزمن باید کمتر از 80/130 میلی متر جیوه باشد.

علت‌های ایجاد فشار خون بالا

کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با  بیماریهای غیر واگیر مرکز بهداشت استان خوزستان علت‌های ایجاد فشار خون بالارا بدین شرح نام برد:

• ارث: در صورت ابتلای یکی از اعضای خانواده به فشار خون بالا، احتمال ابتلای سایر اعضای خانواده زیاد است.
• سن: با افزایش سن احتمال بروز فشار خون بالا بیشتر می­شود.
• چاقی: افرادی که وزن بالاتر از حد طبیعی دارند، شانس بیشتری برای ابتلا به فشار خون بالا دارند
• فعالیت بدنی کم
• مصرف الکل
• مصرف زیاد نمک
• قرص‌های ضدبارداری­های خوراکی: بانوانی که از قرص ضدبارداری خوراکی استفاده می­کنند، احتمال بیشتری برای ابتلا به فشار خون بالا دارند مخصوصاً اگر همزمان سیگار بکشند.
• جنس: تا سن 45 سالگی، فشار خون بالا در مردان شایع­تر است. در 45 تا 54 سالگی خطر در دو جنس برابر است. بعد از 54 سالگی، خطر ابتلا به فشار خون بالا در زنان بیشتر می­شود.
• ابتلا به بیماری‌های دیابت، بیماری مزمن کلیه، تیروئید، غدد فوق­کلیه یا چربی خون بالا، احتمال بروز فشار خون بالا را بیشتر می­کند.

• تنها راه تشخیص فشار خون بالا، اندازه گیری فشار خون است.
• با یک‌بار اندازه گیری فشار خون، نمی‌توان فشار خون بالا را تشخیص داد.
• در افرادی‌که فشارخون طبیعی دارند حداقل هرسال یکبار باید فشارخون خود را کنترل کنند.

کنترل فشار خون بالا

دکتر عفراوی بر  اقدامات لازم برای کنترل فشار خون بالا از جمله؛ مراجعه منظم به پزشک، مصرف دارو به‌طور منظم، رعایت رژیم غذایی مناسب (کم نمک و کم چرب و افزایش مصرف حبوبات، میوه و سبزی)، داشتن فعالیت بدنی منظم، عدم مصرف سیگار و الکل، کنترل وزن  و مصرف میوه و سبزیجات"در میوه‌ها و سبزیجات وجود ماده ای به‌نام پتاسیم موجب کاهش فشار خون می شود" تاکید کرد.